Safra kesesi iltihabı ya da diğer adıyla kolesistit, herhangi bir neden dolayı safra kesesinin iltihaplanmasıdır. En sık görülen nedeni safra kesesi taşlarıdır. Ancak safra kesesinde taş olmayan kişilerde de safra kesesi iltihabı görülebilir. Hastalık genellikle ani başlayan karın ağrıları ile kendini gösterir. Safra kesesindeki iltihap, tedavi edilmemesi durumunda ölüme kadar varan ciddi sorunlara yol açabilir.
Safra Kesesi İltihabı Neden Olur?
Safra kesesi iltihabının en sık görülen nedeni safra kesesindeki taşlardır. Safra kesesi taşı, ülkemizde ve dünyada oldukça yaygın olarak görülen bir sağlık sorunudur. Safra kesesinde oluşan taşlar, safra kanallarını tıkar ve safranın bağırsağa olan akımı engellenir. Bu durum daha sonra safra kesesinde iltihaba neden olur.
Safra kesesi taşları dışında safra kesesi iltihabının başka nedenleri de vardır. Nadir de olsa, uzun süreli devam eden kötü beslenme ve safra kanallarında tıkanıklığa neden olan tümörlere bağlı olarak da safra kesesinde iltihap gelişebilir.
Safra Kesesi İltihabı Belirtileri Nelerdir?
Safra kesesi iltihabının en yaygın görülen belirtisi, ani olarak başlayan ve birkaç saat süren şiddetli karın ağrısıdır. Bu ağrı genellikle karnın üst sağ kısmında görülür. Sağ omuza ve sırta doğru da yayılabilir. Ağrı dışında safra kesesi iltihabının diğer diğer belirtiler şunlardır;
Dışkı renginin açılması, kil ya da cam macunu şeklinde olması.
Mide bulantısı ve kusma
Yüksek ateş
Ciltte ve gözlerin beyaz kısmında sararma (sarılık)
Yemeklerden sonra artan karın ağrıları
Üşüme ve titreme
Karında şişlik
Safra Kesesi İltihabının Tanısı Nasıl Konulur?
Safra kesesi iltihabı olan hastalar genellikle ani başlayan ve çok şiddetli olan karın ağrıları nedeniyle ilk olarak acil servislere başvurur. Hastanın önce şikayetlerinin dinlenmesi gerekir. Ağrının ne zaman başladığı, şiddetinin nasıl olduğu ve ne şekilde hissedildiği gibi bilgiler öğrenilir. Ayrıca başka hastalığının bulunup bulunmadığı, varsa kullanılan ilaçlar gibi birtakım bilgiler de öğrenilir. Daha sonra hastanın karnı muayene edilir.
Safra kesesi iltihabının tanısında görüntüleme yöntemlerine de başvurulması gerekir. En sık uygulanan görüntüleme yöntemi karın ultrasonografisidir. Hepatobiliyer sintigrafi, safra kesesi iltihabının tanısında kullanılabilecek bir başka yöntemdir. Hepatobiliyer sintigrafi ile ince bağırsak, karaciğer, safra kesesi ve safra kanallarının üst kısmı görüntülenir.
Kolanjiyografi olarak adlandırılan bir diğer tanı yönteminde ise, safra kesesi ve safra kanallarının görüntülenebilmesi için bu kanallara boyalı bir madde verilir. Bilgisayarlı tomografi karaciğer ve safra kesesi hastalıklarının tanısında kullanılabilen bir diğer görüntüleme yöntemidir.
Görüntüleme yöntemlerine ek olarak, karaciğer enzimleri, bilirubin, hemogram gibi bazı kan testlerine de başvurulabilir.
Safra Kesesi İltihabı Tedavisi Nasıldır?
Safra kesesi iltihabında hastalar, tedavi için genellikle kişi hastaneye yatırılırlar. Öncelikle ağızdan gıda alımı kesilir ve hasta damar yolundan beslenir. Karın ağrılarının giderilmesi ve enfeksiyonun önlenmesi için ağrı kesici ilaçlar ve antibiyotik tedavisine başlanır. tekrarlayan safra kesi iltihabında, safra kesesinin alınması gerekir. Bu işleme kolesistektomi adı verilir. Kolesistektomi ameliyatı, uygun olan hastalarda laparoskopik (kapalı yöntemle) olarak uygulanır. Ancak bazı hastalarda, ameliyat açık yöntemle gerçekleştirilir.
Genel cerrahi uzmanı Prof.Dr. Hasan Taşçı’nın başlıca ilgi alanları böbrek nakli, safra kesesi ve yolları hastalıkları, hemoroid, makat çatlağı, kıl dönmesi, meme kanseri, kasık fıtığı, pankreas hastalıkları, mide ve bağırsak kanseridir. BHT CLINIC İstanbul Tema Hastanesi ve Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde çalışmaktadır.